Online teamcoachen, kan dat? Jaco van der Schoor, expert op het gebied van teamontwikkeling, vroeg zich dit af tijdens de coronapandemie. Als je hem die vraag voor het uitbreken van de pandemie gesteld zou hebben zou hij je zeer moeilijk hebben aangekeken. Hij zou in eerste instantie de nadelen hebben opgenoemd: Lastig, geen fysiek contact, minder mogelijkheden qua werkvormen, geen echt oogcontact, technisch gedoe onderweg.
En als je me vervolgens gevraagd zou hebben of ik een jaar later vrijwel alleen nog maar online teamcoachings zou doen, dan zou ik je voor gek hebben uitgemaakt. En toch is dit de realiteit van nu. Vrijwel alle teamsessies die ik begeleid zijn online. Is dat ideaal? Zeker niet! Kan het wel? Absoluut! Maar hoe zit het dan met die beren op de weg die ik schetste, zijn die allemaal weg. Nee, zeker niet. Online teamcoaching kent echt zijn beperkingen. En, mits goed voorbereid en uitgevoerd, er is een hoop mogelijk.
Het begint allemaal bij het goed in kaart brengen van de vraag van de kant en bij de keuze of je online kan werken en wat er dan mogelijk is. Wij onderscheiden vier soorten teamcoachings vragen. En elk van die vragen heeft zijn eigen mogelijkheden en aanpak.
Categorie 1: Teamcoachings vragen die gaan over werkstructuren, werkinhoud, doelen en resultaten.
Dit zijn vragen die je prima online kan aanpakken. Dat komt doordat deze vragen een sterke inhoudelijke component hebben. Doel is hier uitwisselen, argumenteren, begrijpen en soms besluiten. Met de juiste structuur en werkvormen kan je hier uitstekende mee uit de voeten online.
Categorie 2: Teamcoachings vragen die gaan over verbinding, elkaar (beter) leren kennen, samen verbinden.
Vragen in deze categorie zijn iets spannender om aan te pakken. Dat komt omdat er hier ook geroerd wordt in de onderstroom van het team. Het kan zijn dat je stuit op emoties. Als je online aan de slag gaat met deze vragen dan moet je, samen met het team, een klimaat van veiligheid scheppen. Een klimaat waarin mensen de ruimte voelen om zich uit te spreken. Het helpt als mensen het gevoel hebben even los te zijn van het werk. Neem hier dus voldoende tijd, kies uitnodigende, maar gestructureerde werkvormen en check regelmatig hoe het de teamleden bevalt om dit soort vragen online te bespreken met elkaar.
Categorie 3: Teamcoaching vragen die gaan over gedoe met diepere wortels, gedoe uit het verleden, oud zeer.
Dit is de lastigste categorie. Gevoelsmatig wil je dit soort thema’s bespreken als er sprake kan zijn van echt (oog)contact. Live dus. En toch horen wij hier ook andere geluiden. Onlangs zei een teamlid in een (online) intake tegen mij: Ik wil dit alleen bespreken in het team als het online kan. Fysiek voel ik me al snel geïntimideerd. Geluiden van die strekking bereiken ons vaker.
Mocht je met dit type vragen aan de slag gaan, plan dan meerdere korte sessies in plaats van één lange. Baken af waar je het wél en waar je het vooral ook niet over hebt. Spreek met het team ‘veiligheidsregels’ af. Zorg dat er een ‘noodstop’ is. En zorg voor een heldere structuur.
Categorie 4: Teamcoaching vragen: Gedoe dat ontstaat als je in een online sessie bezig bent.
Je kan het zo goed hebben voorbereid en toch kan het gebeuren dat er tijdens een sessie in categorie 1 of 2 toch gedoe boven tafel komt dat je niet had (kunnen) voorzien. In dat geval heb je geen keus, maar moet je ermee aan de slag. Je kunt daarbij gebruik maken van de 7 procesinterventies die Daan Rookmaaker en ik beschreven in ons Handboek Procesbegeleiden voor Teamcoaches. Heb je het boek niet bij de hand, val dan terug op de tips de horen bij categorie 3!
