Kata coaching, de favoriete werkvorm van Joriene Beks, gaat om doen in het nu. Zij kijkt met de coachee welke belemmeringen er nu zijn om een stap te kunnen zetten. Een stap waardoor het zelfvertrouwen groeit en behaald wordt op een energiegevende manier.
Kata is een term uit de Japanse zelfverdedigingskunst en is een vast patroon van stoten en trappen. Bij Kata coaching doorloop je iedere keer dezelfde vragen, zoals ‘Wat wil je bereiken?’ en ‘Wat staat je nu in de weg?’ Maar ook: ‘Wanneer zien we het resultaat?’ ‘Verbeteren, persoonlijke ontwikkeling en leveren komen daardoor bij elkaar’, licht Joriene toe.
‘Deze vorm van coaching is mijn favoriet om verschillende redenen. Ik combineer altijd inhoud en gedrag. Tijdens een vergadering legt iemand bijvoorbeeld een issue voor. De discussie verzandt vervolgens in details. Het is dan zinvol om uit te zoomen. Dat komt terug in de vragen van Kata coaching: de combinatie tussen gedrag en datgene wat je wilt bereiken.’
‘Daarnaast is deze methode zowel een-op-een als in team- en peer-to-peerverband succesvol. Het helpt om steeds de grootst mogelijke kleine stap te zetten.’ Peer-to-peercoaching is groeiende. ‘Super dat je de behoefte aan zelflerend vermogen kunt faciliteren met een dergelijke werkvorm.’
Joriene houdt ervan om zaken meetbaar te maken. ‘Dat kan ook met gedrag. Ik coach een team dat strategische doelen aan het formuleren is. Hierin wordt “de wat” specifiek en meetbaar gemaakt en aanvullend ook “de hoe”. En blijf dan niet steken op containerbegrippen zoals proactief of ondernemend,’ waarschuwt ze, ‘maar maak ze zo goed als pakbaar.’
Dit doe je door steeds te vragen: ‘Hoe willen we het bereiken?’, ‘Wat moeten we, jij of ik, hiervoor gaan kunnen?’ en: ‘Is dat dan wat we willen? ‘Uiteindelijk kom je bij “Ahaaa, dat is het dus!” Als dan de stap wordt gezet naar “concreet hoe”, komt de energie echt vrij. ‘Want’, zo gaat Joriene enthousiast verder, ‘met alleen praten, denken of schrijven over is nog nooit gedrag veranderd. Het gaat om doen. In het hier-en-nu. In ieder overleg, in iedere interactie. Kata coaching biedt de structuur om ook op gedragsontwikkeling echt meters te maken.’
‘De kracht van Kata coaching is concretiseren, focussen en activeren.’
Joriene schreef samen met Hans van der Loo het boek Psychologische veiligheid. ‘Deze veiligheid is noodzakelijk om een team te creëren waarbij de teamleden het gevoel hebben erbij te horen. Kata coaching helpt een team openhartig te zeggen wat iedereen vindt. Door de vragen krijg je ook de inhoud scherp, om zo verschil te maken. Er is sprake van transparantie, kwetsbaarheid en een gedeelde ambitie. De veldgids psychologische veiligheid staat bomvol grote en kleine oefeningen om samen te bouwen aan samenwerken op een positieve manier.’
Energiek vat Joriene samen waarom deze werkvorm zo bij haar past. ‘Met behulp van Kata coaching bouw je aan vertrouwen, stimuleer je zelfreflectie en teamreflectie én faciliteer je progressiegericht werken. En’, lacht ze, ‘dat ook nog eens op een swingende manier.’
Tekst: Nienke van Oeveren, Bron: Coachlink Magazine
