Van gedoe binnen je team naar klinkend resultaat dankzij systeemdenken. In haar boek Competente mensen, incompetente teams laat organisatiepsycholoog Jobbeke de Jong zien hoe je met behulp van systeemdenken grip krijgt op het gedoe en de samenwerking in je team op de rails krijgt.
Competente mensen vormen niet automatisch competente teams. Hoe goed de intenties ook zijn en hoe hard je er als teamcoach, leider of bijvoorbeeld consultant ook aan trekt, soms lukt het gewoon niet om samen iets goeds neer te zetten. Vaak betekent dat dat je er juist wat minder hard aan moet trekken. Wat werkt dan wel?
Groep versus individu
Als we kijken naar een groep, zien we vaak alleen de individuen. We zien gemotiveerde, competente professionals en vertrouwen erop dat zij samen het beoogde resultaat zullen behalen. Vaak pakt dat echter anders uit, want de groep of het team is anders dan het individu. Als je wilt dat de groep gezamenlijk een resultaat boekt, moet je met de groep als totaal werken en anders kijken dan je gewend bent. Systeemdenken is daar de uitgelezen methode voor en Jobbeke de Jong laat zien hoe je de omslag naar systeemdenken maakt.
Systeemdenken
Systeemdenken betekent dat je het team als een zelfstandig, levend organisme leert zien met haar eigen ontwikkelstadia en dynamiek. En hoe je als leidinggevende, teamcoach, consultant en trainer ook door de dynamiek wordt beïnvloedt. Veel van wat je denkt, voelt, zou willen doen en doet is niet alleen persoonlijk, maar een reflectie van wat er op teamniveau speelt. Deze kennis ontbreekt meestal: we maken gevoel en gedrag persoonlijk. Als je dit echter weet te gebruiken en begrijpt wat er gebeurt in het team als geheel systeem, leg je het fundament voor interventies die echt het verschil maken in het functioneren van het team. De Jong refereert in het boek dan ook niet aan ‘leidinggevenden’ en ‘teams’ maar gebruikt de termen ‘interventionisten’ en ‘taaksystemen’. Hier begint al de denkomslag.
Competente mensen, incompetente teams bestaat uit twee delen. Het eerste deel beschrijft de ontwikkelingsfasen die teams doormaken en waarom de individuele intentie en competentie niet zo veel zeggen over het uiteindelijke gedrag in de groep. In het tweede deel komen de interventies aan bod die het team uiteindelijk effectiever zullen maken.