Ondersteunen in tijden van stress? Thermometergesprekjes zijn laagdrempelige, kleine interventies die je als als collega of leidinggevende kunnen helpen.
Kleine gesprekken over werkdruk
Om te weten of iemand last heeft van stress, is het niet genoeg om dat alleen in een jaargesprek te bevragen. Hoe voer je vaker kleine gesprekken over werkdruk? En als je dat al doet, hoe maak je er goede gesprekken van? Dat begint met goed contact. Geef je onverdeelde aandacht aan de ander (stop die telefoon weg, kijk de ander aan en sluit je e-mail tijdens een videobelgesprek!). Goede gesprekken hoeven niet lang te duren, maar tijdsdruk helpt zelden (de lift is dus vaak geen goede plek). Heb je geen aandacht of tijd, kies dan een ander moment voor een goed gesprek.
Contactmomenten van hoge kwaliteit
Thermometergesprekjes drijven op verbondenheid en positieve relaties. Iemand wil zich begrepen voelen. Laat zien dat je begrijpt wat de ander belangrijk vindt. Erken en respecteer wie ze zijn en ondersteun ze om hun doelen en behoeftes te realiseren. Dat betekent goed luisteren.
Vraag en zwijg. Je voert deze thermometergesprekken niet om jouw boodschap over te brengen of advies te geven, maar om de ander beter te begrijpen. Dus laat die ander aan het woord. Bovendien zijn mensen vaak eerder geneigd iets te veranderen als ze het zelf uitspreken, in plaats van dat het hun wordt verteld.
Verbondenheid is een behoefte die op de langere termijn wordt vervuld, maar momenten van echte verbinding zijn ook heel krachtig. Door iemand je aandacht te geven laat je zien dat je de ander waardeert. Onderzoek hoe je de ander kan helpen om succesvol te zijn. Toon je vertrouwen in het vermogen van de ander om de verwachtingen waar te maken. En – niet onbelangrijk – hou het luchtig, breng humor en speelsheid in het gesprek.
Een gespreksaanpak
Er is natuurlijk niet één perfecte manier om zo’n gesprek te voeren, maar er zijn wel praktische handvatten (met cursief voorbeeldvragen):
Meer leren over de ander.
Geef aan dat je het belangrijk vindt om te weten hoe het met de ander gaat en dat je graag hoort of je hem ergens mee kan helpen. Ik wil graag weten hoe het met alle teamleden gaat, dus ook met jou. Misschien kun je hulp gebruiken of is het fijn als iemand met je meedenkt. Laat veel stiltes vallen en geef de ander alle ruimte om te antwoorden en na te denken. Hoe gaat het met jou? [stilte] Wees je bewust van je eigen (beperkte) blik en leer vooral meer over het perspectief van de ander. Ik ben benieuwd naar wat jij ervan vindt. Hoe zie jij dat? Kun je me daar eens wat meer over vertellen?
Toon empathie en steun.
Laat zien dat je weet waar iemand mee bezig is en vraag door hoe dat gaat. De laatste tijd heb je heel wat te stellen gehad met klant X. Hoe is dat nu voor jou? Wees opmerkzaam, vraag door, maar respecteer zijn persoonlijke ruimte. Ik zie dat je geïrriteerd bent over die klus, vind je het fijn om het te bespreken of heb je hulp nodig? Vraag de ander wat hij zelf kan doen en wat hij nodig heeft van het team. Help niet zomaar, laat het initiatief bij hem. Oké, dat klinkt als een uitdagende situatie. Heb je zelf ideeën om het aan te pakken? [ruime stilte, moedig aan om zelf ideeën te bedenken] Wat heb je nodig, van mij of het team, om hiermee aan de slag te gaan? Hoe kunnen we je helpen?
Waardeer en onderzoek ook de goede zaken.
Vraag vooral ook naar de positieve zaken. Wat geeft jou werkplezier? Wat maakt dat jij je werk goed doet en je goed voelt op je werk? Ga uit van goede bedoelingen. Vertrouw dat de ander er het beste van probeert te maken.
En tot slot: luister!
Als je denkt over een oplossing, bezig bent met je eigen mening of ideeën, als je zelf praat of als je probeert tegelijk iets anders te doen: dan luister je dus niet. Merk het op en richt je aandacht weer op het verhaal van de ander.
Let op signalen
In thermometergesprekjes kan er van alles opborrelen. De volgende signalen wil je mogelijk verder onderzoeken en aanpakken:
- mogelijke signalen van stress: denk aan vermoeidheid, irritatie, spanning, fysieke klachten, negatieve emoties. Dat is niet direct een probleem, maar hou het bespreekbaar en let op of het geen patroon wordt;
- signalen van een gebrek aan floreren, zoals lage motivatie of afzonderen van collega’s;
- te hoge werkdruk, belastende werkomstandigheden of te moeilijke werkzaamheden;
- te weinig hulpbronnen zoals ondersteuning, middelen, expertise.
