Hoe perfectionistisch ben jij? Meten is weten

Als je niet weet hoe het staat met jouw perfectionisme is er natuurlijk ook weinig motivatie om er iets aan te doen. In dit artikel ga je daarom op onderzoek uit naar de staat van jouw perfectionisme. Hoe perfectionistisch ben jij?

Laten we eerst eens beginnen met een simpele vraag. Hoe perfectionistisch denk je dat jij bent op een schaal van 0 tot 10 (0 = helemaal niet perfectionistisch en 10 = extreem perfectionistisch)?

Waarom geef je jezelf dit rapportcijfer? Welke herinneringen, voorvallen, gebeurtenissen of observaties leiden tot deze inschatting over jezelf?

Een tweede vraag, minstens zo belangrijk misschien: hoeveel last heb je eigenlijk van je perfectionisme? Wat vind je van je eigen score op perfectionisme? Geef jezelf opnieuw een cijfer op een schaal van 0 tot 10, waarbij 0 staat voor helemaal geen last en 10 voor extreem veel last.

When you know better, you do better – Maya Angelou

Meetinstrument voor je perfectionisme

Nu je een eerste indicatie hebt van hoe perfectionisme bij jou een rol speelt kunnen we wat uitgebreider kijken naar perfectionisme in jouw leven. Dat doen psychologen van oudsher aan de hand van een vragenlijst. Het is ironisch dat de afgelopen dertig jaar in de wetenschap minimaal tien verschillende instrumenten zijn ontwikkeld waarmee je (een aspect van) perfectionisme kunt meten.

Het perfécte meetinstrument is nog niet gemaakt. Op de uitkomst van die wetenschappelijke discussie hoef je gelukkig niet te wachten om toch een goede indruk te krijgen van je eigen perfectionisme. De grote lijnen in al die meetinstrumenten zijn namelijk wel duidelijk.

Hieronder vind je een aantal vragen die gaan over jou en over de rol die de verschillende dimensies van perfectionisme spelen in jouw leven. Beantwoord deze vragen zo eerlijk en volledig mogelijk. Vraag je bij elk onderdeel af hoe deze vraag over het algemeen in jouw leven beantwoord kan worden. Geef steeds een cijfer van 0 tot 10. Een 0 geef je als de omschrijving helemaal niet herkenbaar is, op geen enkel gebied in je leven. Je geeft jezelf een 10 als dit element helemaal herkenbaar is, op elk gebied in je leven.

1. Je maakt je veel zorgen over fouten of vergissingen die je hebt begaan.
2. Je hebt veel kritiek op jezelf.
3. Je innerlijke criticus is streng bij alles wat je doet.
4. Je piekert over gemaakte fouten.
5. In gedachten bedenk je keer op keer wat je beter had kunnen doen.
6. Je hebt onrealistisch hoge verwachtingen van wat je moet bereiken of presteren.
7. Je maakt je vaak zorgen over wat anderen vinden van jou of van wat je doet.
8. Je raakt snel gefrustreerd over wat anderen fout doen of nalaten.
9. Je kunt zonder orde, structuur of lijstjes niet effectief zijn.
10. Je hebt het gevoel dat anderen altijd hoge verwachtingen van je hebben.
11. Je voelt je vaak tekortschieten.
12. Je maakt je vaak zorgen dat wat je doet niet succesvol zal zijn.
13. Je gevoel voor eigenwaarde hangt sterk af van wat je bereikt of presteert.
14. Je bent niet snel tevreden, want het kan altijd beter.
15. Je probeert kritiek van anderen te vermijden.
16. Je houdt er niet van om te experimenteren met iets wat je niet goed kunt.
17. Veranderingen en wijziging van plannen kunnen je een vervelend gevoel geven.
18. Anderen stellen je geregeld teleur omdat ze niet aan je verwachtingen voldoen.
19. Je hebt graag een gevoel van controle.
20. Ook als anderen positief zijn over wat je hebt gedaan of gemaakt, voel je je niet succesvol.
21. Je voelt je vaak gestrest, moe of gespannen.
22. Je stelt hoge eisen aan jezelf.
23. Je houdt ervan om alle details in de gaten te houden.
24. Je bent kritisch op wat anderen doen of maken.
25. Je hebt liever zelf de controle over wat er gebeurt zodat je zeker weet dat het goed gebeurt.
26. Je stelt geregeld van alles uit omdat je niet weet hoe je ze perfect kunt doen.
27. Je hebt soms veel tijd nodig omdat je je werk keer op keer controleert op fouten.
28. Je bent veeleisend naar anderen.
29. Je houdt niet van conflicten en probeert ze te vermijden.
30. Je kiest liever voor zekerheid dan voor het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden.
31. Je maakt lange dagen en spendeert veel tijd aan je werk of acties.
32. Je vindt het moeilijk je te ontspannen.
33. Je hebt last van chronische stress, hoofdpijn of slapeloosheid.
34. Je bent altijd druk bezig.
35. Je vindt het niet fijn om spontane acties te ondernemen.
36. Je wilt graag de beste zijn.
37. Je wilt liever niet dat anderen je kwetsbaarheden of zwaktes zien.
38. Je vindt het lastig om je werk te prioriteren.
39. Deadlines halen vind je niet eenvoudig.
40. Je doet graag je werk en je acties volgens vaste en duidelijke regels.
41. Als mensen feedback aan je geven richt je je vooral op de negatieve opmerkingen en vind je het lastig de positieve punten te onthouden.
42. Andere mensen beschouwen je als veeleisend en kritisch.
43. Je wilt liever niet dat anderen je concepten zien omdat je het lastig vindt om kritiek te krijgen.
44. Je bent veel tijd kwijt met het achterhalen van verwachtingen van andere mensen.
45. Je twijfelt er vaak over of besluiten die je hebt genomen niet beter hadden gekund.

Krijg een globaal beeld van je perfectionisme

Nu je deze lijst hebt ingevuld ontstaat een globaal beeld van jouw perfectionisme. Hoe meer scores aan de rechterkant, hoe hoger je perfectionisme. Je zult wellicht herkend hebben dat het soms gaat om het stellen van (onrealistisch) hoge eisen en soms over de zorgelijke gedachten die je hebt. Beide elementen zijn een dimensie van perfectionisme. Misschien heb je ook ontdekt dat het soms gaat om anderen en soms om jezelf. Ook dat zijn verschillende aspecten van perfectionisme. En het kan heel goed zijn dat je bij sommige vragen hebt gemerkt dat je hoger scoorde op het gebied van werk bijvoorbeeld, maar heel laag als het gaat om sport of hobby’s. Dat is heel herkenbaar. In De Perfectieparadox gaan we perfectionisme nog verder uitpluizen en zul je elementen uit deze vragenlijst kunnen herkennen.

Bron: De perfectieparadox – Stop met perfectionisme en word beter dan ooit door Marjon Bohré