De kunst van reflectie

Het moment dat mensen doorkrijgen hoe reflectie werkt is het moment dat hun leven verandert. Het is het moment dat er schellen van ogen afvallen en dat er mist wegtrekt waardoor men weer helder kan zien. Reflectie is een van de krachtigste visies die ik als consultant en sjamaan heb mogen toepassen. Het is voor velen een poort naar een nieuwe dimensie waar wijsheid, magie en verbinding met het zelf te vinden is.

Reflecteren is met recht een werkwoord. Het vraagt namelijk een volwassen houding om de spiegel van jezelf in alles om je heen te ontmoeten. Ons ego is gewend om net als de boze koningin in het sprookje van sneeuwwitje de spiegel te breken als die iets reflecteert dat ons niet bevalt. Datzelfde ego heeft heel sluw in de loop van de tijd een wisseltruc gedaan en reflectie vervangen door analyse wat precies het tegendeel is. Als mensen zeggen ‘laten we erop reflecteren’ dan bedoelen ze niet ‘laten we kijken wat dit ons spiegelt’ maar ‘laten we objectiveren, analyseren en mentaal afstand nemen’. De oorspronkelijke betekenis van het woord reflecteren is gewoon ‘in de spiegel kijken’.

In de oudheid werd met de natuurwet ‘zo binnen zo buiten, zo boven zo beneden’ de methode van reflectie omschreven. Het vermogen om alles in de buitenwereld te zien als een spiegel van de eigen binnenwereld. Een reflectieve coaching gaat nooit over de buitenwereld van de ander maar gebruikt deze als een spiegel voor de binnenwereld. Waar traditionele coaching zich veelal richt op de dialoog met de buitenwereld heeft de reflectieve coach het alleen maar over de innerlijke dynamiek.

Een reflectief gesprek gaat dus nooit over de ander en legt alle macht en verantwoordelijkheid bij de persoon zelf. Gebruik de ander als spiegel, vind de dynamiek die in jou zelf gespiegeld wordt en breng daar bewustzijn bij. Zodra daar een helder licht op schijnt verandert per direct het gedrag van de ander. Dat is namelijk een hermetische natuurwet. Het leven spiegelt ons voortdurend die delen in ons die wakker geschud moeten worden en het gaat daar genadeloos mee door tot we wakker zijn.

Als ik slaap op het gebied van mijn eigen zelfrespect dan kan ik er gif op nemen dat mijn baas, mijn collega’s, mijn vrienden en mijn partner en kinderen dit thema naar mij zullen spiegelen. De meest zinloze route om daar iets aan te doen is de route die veel trainers als benaderingen kiezen. In een goed en vaardig gesprek met de ander probeer ik begrip voor mijn situatie te vragen en de ander te bewegen tot het veranderen van houding terwijl mijn eigen houding naar mijzelf respectloos is.

Een andere route die veel bewandeld wordt is die van de therapie. Ik krijg inzicht waar mijn gebrek aan zelfrespect vandaan kom en dat mijn opvoeding mij gevormd heeft en mee-resoneert in mijn actuele relaties. Hier ontstaat al meer zelfinzicht en eigenaarschap van situaties.

Reflectie gaat verder. Het heeft geen verhaal nodig of verklaring. Reflectie gaat direct naar de kern. Jouw omgeving spiegelt jouw gebrek aan respect voor jezelf. Vergeet je verhalen en verklaringen want dat zijn afleidingen. Laten we direct naar de kern gaan ‘waar respecteer jij jezelf niet en hoe is dat?’ Is het jouw baas “Willemijn’ die jou niet respecteert dan zou het wel eens kunnen gaan over jouw gebrek aan wilskracht. Betreft het jouw collega Leo dan zou het wel eens kunnen gaan over het gebrek aan geloof in jouw dierlijke leeuwenkracht.  Een bekwame reflectieve coach heeft begrip van symbooltaal en is in staat het leven te zien als een droom.

De reflectieve benadering is namelijk oorspronkelijk afkomstig uit het ambacht van droomreflectie waarin alle elementen in een droom gezien worden als aspecten van de dromer. Toen ik na mijn opleiding psychologie leerde wat reflectief dromen duiden mij bracht ben ik direct afgestapt van traditionele psychologische methodes. Ik had met twee dromen van een client meer impact dan in vijf coaching sessies omdat deze dromen mij in symbooltaal alles vertelde over de binnenwereld van de ander.   

Coaches, leiders en begeleiders hebben in mijn ogen een zeer belangrijke taak in het reflectiever maken van anderen. Er wordt al voldoende geanalyseerd en veel van onze problemen komen voort uit het mentaal op afstand zetten van de ander, onszelf en onze oer natuur. Einstein zei ooit dat een probleem nooit opgelost kan worden op het niveau waarop het ontstaan is. De uitdagingen waar we nu als mensheid voor staan worden niet meer opgelost met nieuwe analyses of technologie. Ze vragen om een andere benadering die verbindend is. Reflectie is de meest verbindende visie die ik ken. De ander spiegelt mij. De kunst van reflectie is een ambacht dat ik graag in ere herstel omdat het een volwassen en verantwoordelijke levenshouding vraagt en omdat het laat zien dat de spiegel van het leven wonderlijk magisch en precies is.

Laat reflectie voor je werken

Door: Sven Goedbloed. Hij heeft een bloeiende carrière als interventionist en managementconsultant verlaten op zoek naar diepgang. Deze heeft hij gevonden in de wereld van het sjamanisme in de wijsheid van oervolkeren. Met zijn organisatie In the Heart of Change maakt hij sjamanistische methodes en wijsheid toegankelijk voor leiders. Vragen? Mail naar sven@intheheartofchange.com