Het werken met interventies is voor de onlinecoach een feestje en een uitdaging tegelijkertijd. De grootste uitdaging zit hem in het doseren en rekening houden met timing en tempo. Dan kun je gaan spelen met de asynchroniciteit, kun je je creativiteit inzetten met de werking van het schrijven en kun je de sociale anonimiteit en alle digitale mogelijkheden optimaal benutten. Zó ontwerp je mooie, effectieve interventies met impact.

Interventies in het begeleidingsproces

Of je het nu tools, interventies of werkvormen noemt, iedere coach beschikt over zijn eigen favoriete manieren om de coachee in beweging te laten komen. We gebruiken interventies in het begeleidingsproces; ze staan in het competentiemodel onder ‘Zeggen wat gezegd moet worden’. Je kunt het inzetten van interventies ook zien als een verdieping van ‘Zeggen’ – je hebt iets extra’s in handen om naar de onderstroom te gaan. Sommige coaches verwijzen zelfs in hun naamgeving naar het type interventies dat je bij hen kunt verwachten, bijvoorbeeld de provocatieve coach, de systemische coach of de wandelcoach.

Een interventie is een middel

Een interventie is een middel om je coachee van A naar B te begeleiden in een contactmoment of in een traject. Figuur 3.7 illustreert dat we onze ideale weg voor ons zien als een rechte weg van A naar B. De praktijk is echter anders. Onderweg komt je coachee hobbels tegen, het gaat niet altijd zoals gewenst en leermomenten zijn soms pijnlijk. Aan de coach de schone taak om met gepaste aandacht en interventies soepel aan te sluiten op dat waar de coachee op dat moment het meest mee gediend is.

Een interventie kan het leerproces versnellen of verdiepen

Je kunt bij een interventie denken aan opdrachten, oefeningen en feedback, maar ook een enkele coachvraag benaderen wij om die reden als een interventie. Met interventies breng je variatie aan in het coachtraject. Een goed gesprek voeren met oog voor vertrouwen in de werkrelatie, aandachtig luisteren en bewust zijn van wat je zegt, zijn basiselementen voor de coachdialoog. Met bewust gekozen en passende interventies voeg je als coach iets toe en breng je de coachee in beweging.

Risico bij het gebruik van interventies

Er zit ook een risico aan het gebruik van interventies. Zo kun je (onbedoeld) behoorlijk sturend zijn als coach. Die sturing komt vaak voort uit het inzetten van een interventie alsof het een recept is. De gedachte is dan: ‘Als je de stappen van A tot en met Z volgt, dan volgt het resultaat vanzelf.’ Sturing staat haaks op de component ‘autonomie’ uit de zelfdeterminatietheorie die we bespraken in hoofdstuk 1. Autonomie, ook wel ‘zelfsturing’ genoemd, speelt een belangrijke rol in het succes van coaching. Het draagt bij aan de motivatie en verhoogt betrokkenheid van de coachee bij zijn eigen ontwikkelproces. Als je dus net als wij zelfsturing bij de coachee hoog in het vaandel hebt staan, dient de vraag ‘Waar neem ik regie en waar geef ik de coachee regie?’ zich als vanzelf aan. Een vraag waarvan wij vinden dat je die als professioneel coach met grote regelmaat moet stellen. Een vraag die niet eenvoudig is te beantwoorden, want regie geven aan de coachee vraagt loslaten van de coach. Maar daar krijg je dan wel iets moois voor terug.

Het inzetten van online-interventies vraagt grote zorgvuldigheid

Online-interventies vragen van de coach een goede aansluiting op de coachee en dat je er als coach rekening mee houdt dat een groot deel van het proces buiten jouw gezichtsveld om plaatsvindt.

Stel je voor, je voert de coachdialoog online en geeft een interventie mee die de coachee zelfstandig gaat uitvoeren – buiten jouw directe gezichtsveld. Dat kan een prikkelende vraag zijn of een oefening. Welke interventie het ook is, onder invloed van de asynchroniciteit en sociale anonimiteit wordt de coachee uitgenodigd zelf regie te voeren. De coachee bepaalt zelf waar, wanneer, hoe en of hij de interventie überhaupt doet. Dat vraagt iets extra’s van jou als coach, niet alleen bij het ontwerpen van de interventie maar ook in de vorm van loslaten. Je geeft de regie over de uitvoering van de interventie geheel uit handen.

Door de wijze waarop de coachee de interventie aanvliegt, laat hij meer van zichzelf zien dan alleen de uitwerking van de interventie. Aspecten van motivatie en van leer- en copingstrategie worden zichtbaarder. Een coachee met bijvoorbeeld een onderliggend thema rondom perfectionisme zal uit de comfortzone moeten stappen als hij, zonder de ogen van de coach die bewust of onbewust laat zien of de coachee het ‘goed’ doet, een interventie gaat doen. Dat triggert het bestaande onderliggende mechanisme van de coachee. Over patronen en parallelle processen dat als effect bij online en specifiek geschreven begeleiding snel zichtbaar wordt, komen we in de volgende paragraaf te spreken.

De coachee gaat dus in de eigen omgeving en op een zelfgekozen moment met de interventie aan het werk. En je wilt graag dat de coachee dat doet, ook als je hem met de interventie uitdaagt uit zijn comfortzone te stappen. Dat vraagt een grote mate van aansluiting. Interventies die aansluiten bij het coachdoel, bij wat dienend is op dat moment gezien de fase van de begeleiding, de mogelijkheden en interesses van de coachee en het medium waarvoor je kiest, werken het best. Jouw coachee moet daarnaast ook een beetje ‘zin krijgen’ in jouw opdracht. Voor de coach is bij het ontwerp van de interventie ‘aansluiten’ een sleutelwoord.

Handvatten en tips voor het ontwerp van online-interventies

Hoe ontwerp je een passende en effectieve interventie voor jouw coachee? Als onlinecoach heb je in één klap een enorme hoeveelheid aan mogelijkheden voor creatieve interventies die je aan je arsenaal kunt toevoegen. Van games tot mp3-bestanden met geleide focusoefeningen, van podcasts tot creatieve schrijfopdrachten. Je kunt variëren met inhoud, vorm én medium waardoor eindeloos veel combinaties ontstaan en je maatwerk kunt bieden. We geven zowel theoretische als praktische wijsheid die je kunt gebruiken in de fase van ontwerp. Hiermee kun je ook jouw favoriete interventie omvormen naar een online-interventie. De handvatten, wijsheden en tips vormen geen procesmodel waarmee je door langs verschillende stappen te lopen jouw interventie ontwerpt. Coaching is een organisch proces en het ontwerp van een interventie is dat ook. Laat je professionaliteit en creativiteit vooral hun werk doen!

Bron: Op afstand de beste coach – Vergroot je impact met digitaal begeleiden door Eskil Elfferich en Marjanne Peters-Burgers