Coaching en training met paarden is nog een redelijk onbekende coaching die echter zodanig effectief is dat zij alle aandacht verdient. Hieronder gaan we in op wat paardencoaching is, hoe het werkt, de voor en nadelen en de ervaringen hiermee.
Paarden helpen!
Hoe helpen paarden? Paarden helpen mensen aan meer zelfinzicht. Paarden helpen verder burn-out en fobieën te overwinnen, grenzen te stellen, beter te functioneren, leiding te geven, conflicthantering te verbeteren, een teamworker te worden en met angsten om te gaan – en zo kan de lijst nog eindeloos aangevuld worden. Daarnaast bereik je met de paardencoaching snel, effectief en blijvend resultaat. Het is dan ook niet gek dat de paardencoaching een welverdiende opmars maakt in het woud van coachingsmogelijkheden op het gebied van zakelijke en persoonlijke begeleiding.
Hoe doen paarden dat?
Vaak wordt gedacht dat paardencoachen zweverig is. Niets is minder waar, aan een paard is niets zweverigs. De reacties en wat het paard ‘teruggeeft’ zijn puur natuur. Paarden overleven zonder praten, ze gebruiken een ander communicatiesysteem. Dit systeem is zodanig dat paarden heel snel gevaar kunnen detecteren en nog sneller kunnen vluchten. Wat noodzakelijk is voor het overleven van de soort en de kudde. Een paard communiceert door middel van lichaam, houding, zien, horen en voelen. Bij dit voelen hoort ook het voelen/oppikken van energie.
Zodra er een verandering in houding, beweging of energie optreedt, wordt hier op direct op gereageerd. Andere paarden vangen dit op en spiegelen overeenkomstig. Na het spiegelen volgt direct een reactie, door bijvoorbeeld in beweging te komen en te vluchten. Dit alles gaat razendsnel, zonder woorden en is heel zuiver – hier komen geen emoties of gevoelens aan te pas. Het is communicatie in het hier en nu puur voor het overleven. Eerst een emotie verwerken of een masker afzetten kost tijd, tijd die de paarden niet hebben als er (levens)gevaar dreigt.
De mens
Zodra de mens in de omgeving van het paard komt, wordt de mens automatisch door het paard meegespiegeld. De houding, manier van bewegen en de (onbewuste) energie van de mens, wordt DIRECT door het paard gespiegeld. De reactie van het paard zal overeenkomstig zijn. Dit is heel duidelijk en bijzonder aanschouwelijk: 600 kg paard laat in het hier en nu zien en ervaren wat iemand uitstraalt.
Als iemand ervaart en ziet wat zijn aanwezigheid of zijn handelen bij een paard teweegbrengt geeft dat meteen herkenning en inzicht. Vaak ervaren mensen dit tevens als confronterend en/of emotioneel. Logisch want het is nogal wat om te ervaren. Zonder dat er een woord gezegd is, loopt een 600 kg paard bijvoorbeeld van je weg. Of niet mee wil komen! Terwijl iemand zich juist heel stoer en dapper voelde en ‘dat beest’ wel even snel zou vertellen wie er hier ‘de baas’ is. Je kunt je wel de baas voelen, maar is jouw energie niet zodanig dat het paard zich daar veilig bij voelt (voor zijn overleven), dan loopt het paard weg. Of het gaat zelf de opdracht op zijn eigen, voor hem veilige manier uitvoeren. Oftewel: wie is er echt de baas?
Essentie van de coachvraag
Denkt iemand niet bang te zijn, doet men heel stoer of denkt men wel even snel de leiding te nemen, of heeft iemand een masker op om emoties en woede te verbergen, dan pikt het paard deze onderliggende (onbewuste) gevoelens op (de energie is dan niet ‘veilig’). Het paard geeft duidelijk aan dat het niet zeker is en zal, als gezegd, zelf actie ondernemen om veilig te kunnen overleven.
Wie ervaart dat stoer doen geen effect heeft, boos worden en schreeuwen geen indruk maakt en dat een zorgvuldig opgebouwde houding en/of het automatisch opgezette masker het paard niet belemmert om te spiegelen wat er onderhuids en onbewust gaande is, wordt teruggewezen naar zichzelf. Wat doe ik? Waarom reageert het paard hier zo op? Ben ik dan niet zo stoer? Communiceer ik wel goed? Wat voel ik daarbij? Hoe komt dit? Aan de hand van de reacties van het paard komt men tot krachtig zelfinzicht en tot de essentie van de coachvraag.
Paarden hebben een feilloos gevoel
Zodra de coachee tot de essentie komt, deze laat indalen en aangeeft dat dit is waar het eigenlijk om draait, dan verandert de energie van de coachee. Men laat los, is opgelucht, wil aan de gang om het op te lossen en ziet licht aan het einde van de tunnel. Het paard zal altijd positief spiegelen. Vaak draait het paard het hoofd naar de coachee toe, of komt naar de coachee toe en neemt deze beschermend op in zijn eigen ruimte. Een heel mooi en vaak emotioneel moment voor de coachee. Deze momenten blijven iemand bij en zorgen ervoor dat men veel gemotiveerder is en blijft om daadwerkelijk met zichzelf aan de gang te gaan.
Bij de paardencoaching ervaren we vaak dat de essentie van de coachvraag net even anders is, of zelfs totaal anders, dan aanvankelijk gedacht. De aandachtspunten die onder ‘het stof van het leven’ bedekt zijn gebleven komen boven, soms in stukjes, omdat het kan zijn dat de coachee niet toe is aan de werkelijke essentie. Dan worden eerst de lagen van ‘de ui’ afgepeld; paarden hebben hier een feilloos gevoel bij en weten precies hoeveel er op een bepaald moment afgepeld kan worden. Zodra er te veel afgepeld wordt, wordt namelijk de energie onveilig!
Hoe werken paard, coach en coachee samen?
Als de coachee (zelf)inzicht heeft gekregen en diep is doorgedrongen in de essentie van zijn coachvraag, is het tijd voor de volgende stap. Aan de hand van oefeningen en opdrachten die de coachee samen met het paard gaat uitvoeren, zal de coachee ontdekken welke houding, welk gedrag en welke manier van communiceren wel tot het gewenste resultaat leiden. Het paard zal stap voor stap, direct in het hier en nu aangeven of dit de juiste weg is of niet.
Het paard geeft aan of er bij de coachee toch weer twijfel of angst opkomt, en laten weten of er nu wel goed leidinggeven wordt en hoe de communicatie ervoor staat. De coachee verkent samen met het paard de mogelijkheden, ervaart de verschillende reacties en ontdekt oplossingen die werken. Daarbij worden als vanzelf de grenzen onderzocht en ervaart men hoe je de grenzen kunt onderzoeken, waarborgen en verleggen. Tijdens de vervolgcoaching en -training worden de positieve ervaringen opgebouwd en bevestigd. En eventuele terugvallen kunnen dan meteen worden onderzocht.
Wat zijn de voordelen van paarden coaching?
- Voor iedereen geschikt: kinderen, ouders, medewerkers, CEO’s.
- Individueel en in teamverband.
- Direct (zelf) inzicht.
- Trajecten zijn kort.
- Veranderingen in gedrag en houding worden snel bevestigd.
- Direct toe te passen zowel op het werk als thuis.
- Resultaat is snel te zien en te ervaren, niet alleen door de coachee maar ook in de privé- en zakelijke sfeer.
- Blijvende resultaten.
- Zeer goede aanvulling op andere coachtrajecten.
- Waar de reguliere zorg/coaching niet verder komt, zorgt paardencoaching ervoor dat het proces met nieuwe inzichten weer in beweging komt.
- Coaching vindt plaats in een heel andere omgeving dan binnenshuis of op kantoor.
Wat zijn de nadelen van paardencoaching?
- Men kan allergisch voor paarden (blijken te) zijn.
- Een enkele keer komt het voor dat ver weggestopte trauma’s boven komen, dit kan onverwacht en zeer heftig zijn. De coach zal het traject stoppen en verwijzen naar daarvoor gespecialiseerde hulp.
Hoe wordt paardencoaching ervaren?
Stap ik zomaar over mijn eigen grens heen! En zij (=het paard) moet me laten zien dat dat mijn grens is en dat ik er naar moet kijken………Wat een bijzondere ervaring, een paard als coach. Je bent met het hier en nu bezig in samenwerking met het paard. Gedachteloos, maar toch geconcentreerd. Je voelt de energie die het paard je geeft. Maar vooral de feedback die je als (bege)leider krijgt. Voor mezelf merkte ik dat het belangrijk was om rekening te houden met het paard, maar ook om continu in contact te blijven. Het vertrouwen dat ik vandaag heb mogen ervaren van het paard staat in mijn geheugen en zal ik proberen toe te passen.
Zonder plan en doel wilde het paard niet met me mee, zodra ik een doel had en een plan maakte ging hij wel mee!
Heb weer een rugzak vol eyeopeners mee naar huis kunnen nemen. Conclusie van de dag: één stap naar achteren om er weer twee naar voren te kunnen maken. Ik heb nog veel aan onze middag gedacht en er vaak over verteld. Zelfs mijn baas gelooft dat ie misschien een keer aan de slag zal moeten met paarden (heeft ie een grondige hekel aan!) Het heeft me op bepaalde vlakken zelfvertrouwen gegeven en ook het inzicht waar wél mijn verbeterpunten liggen. Is het zo simpel?
Conclusie
Paardencoaching is effectief en efficiënt en een uitstekende manier om tot blijvende inzichten en verandering te komen.