In het onderwijs komen de meest waardevolle leermomenten vaak spontaan tot stand. In deze column illustreert Marloes Jobbing-Westen prachtig hoe een ogenschijnlijk ‘verstorend’ moment in een examentraining zich ontpopt tot een groepsdiscussie over een volgende stap na een MBO opleiding. Het benadrukt de cruciale rol die docenten spelen als coach en begeleider – niet alleen in het overdragen van kennis, maar juist ook in het ondersteunen van studenten bij belangrijke levenskeuzes.
We zijn net begonnen met een les Examentraining als ik een studente steeds hoor zuchten. Na een poosje gaat haar hand omhoog. “Mevrouw heeft u even 5 minuutjes?” vraagt ze. Ik zeg dat ze bij mij aan het bureau kan komen zitten. Ze komt aan met haar laptop en ik zie hele andere sites open staan dan waar ze mee bezig zou moeten zijn…. “Mevrouw ik zit enorm in mijn maag met of, en zo ja welke opleiding ik hierna zal gaan doen”, zegt ze. Ik ben verrast. Blijkbaar zit het haar zo hoog dat ze niet aan het werk kan met waar ze nu mee bezig hoort te zijn.
We beginnen maar met wat ze allemaal al bedacht heeft en dat is heel wat. Ze springt van de hak op de tak. Ondertussen probeer ik hier en daar wat steekwoorden te noteren, maar kan het haast niet bijhouden. Als ze uitgepraat is vraag ik of zij de steekwoorden op het whiteboard wil schrijven. Ondertussen is de hele groep al gestopt met werken en kijkt mee. Als ze klaar is zie ik woorden staan die te maken hebben met verpleging tot politie, van vakdocent gym tot jeugdzorgbegeleider. Een aantal studenten zien het verband al, zij zelf nog niet. Ik probeer samen met de studenten de gemene deler te vinden en na wat doorvragen komen we uit bij een beroep in de sociale sector. Maar oei… wat is er een breed scala aan opleidingen…..
“Maar mevrouw naar welke open dagen van welke scholen moet ik dan?”, vraagt ze vertwijfeld. Ik vraag of iedereen even mee wil helpen zoeken en er worden allerlei sites van hoge scholen geopend. Ik hoor kreten zoals; “Dit is een leuke site, vast ook een leuke opleiding!”, “Hier op deze hoge school hebben ze veel opleidingen!”, “Deze opleiding is in Groningen, lijkt me een leuke stad”, etc. Sommige studenten zie ik opeens ook voor zichzelf zoeken en ik laat het gaan. Studenten laten elkaar opleidingen/studies zien en helpen ook mee zoeken voor desbetreffende studente.
Het blijkt ineens dat er meer studenten twijfelen over het vervolg na deze opleiding. En dat is goed. Wanneer ik doorvraag naar redenen om aan het werk te gaan, te gaan reizen, een tussenjaar te nemen of verder te gaan studeren komen er mooie gesprekken op gang. Het gaat over wel of niet ‘uit huis’ gaan, leeftijden, interesses en of er überhaupt wel werk in te vinden is. Maar ook over dromen, over toekomst en mogelijkheden. Er worden veel vragen gesteld waarbij ook ik vragen krijg over mijn loopbaan. De mooiste vragen die ik krijg zijn: “Als u het over zou mogen doen zou u dan weer voor het onderwijs kiezen?” en “Zijn er keuzes in uw werk of studie geweest waar u spijt van heeft?”. De groep is blijkbaar nu toe aan het bepalen van een vervolgstap.
Wanneer het einde van de les nadert vraag ik de betreffende studente of ze nu een beetje een richting en idee heeft. Maar nee, nog geen idee… “Maar ik weet nu wel zeker dat ik verder wil studeren in een andere stad!”, is haar antwoord.
Marloes Jobing-Westen werkt als mbo-docent bij de richting pedagogisch werk/ onderwijsassistent en is daar ook intern begeleider/coach studenten Passend Onderwijs. Daarnaast is ze (beroeps)coach, coacht ze collega-docenten bij het PDG-traject en is ze teamcoach en onderwijsexpert.