Dit artikel gaat over de inspirerende werking van rolmodellen voor vrouwen en vrouwelijke leidinggevenden in het bijzonder. Vrouwen kunnen veel leren van vrouwelijke rolmodellen, die kunnen inspireren en een transformatie in gang zetten. Wat is de de kracht van vrouwelijke rolmodellen?
De reflecties die je via andere vrouwen opvangt, kunnen ervoor zorgen dat onvervulde verlangens opeens komen bovendrijven. De kijker kan zich erdoor laten motiveren, doordat de personages in de film inspirerend en hoopgevend zijn. Je ziet tegen welke obstakels zij oplopen, hoe zij deze weten te overwinnen en hoe zij veranderen. Ook filmkarakters kennen hun momenten van zwakte en wanhoop, maar weten deze hobbels vaak wel te nemen. Zij vertegenwoordigen voorbeelden waar vrouwen zich aan kunnen optrekken, of het nu gaat om leiderschap of persoonlijke kracht.
Maar dit artikel laat ook zien wat je kunt leren van negatieve of controversiële rolmodellen. C.G. Jung beweerde ooit dat je veel kunt opsteken van wat je irriteert of met afschuw vervult in anderen. Vaak wijzen deze zogenoemde allergieën op aandachtspunten binnen je eigen ontwikkeling waar je je minder bewust van bent. Zo kan iemand die in jouw ogen behoorlijk arrogant is, wijzen op een tekort aan zelfbewustzijn of zelfvertrouwen bij jezelf.
Allergieën vormen dus een toegang tot jouw schaduwkant, ofwel datgene wat er niet mag zijn, waarbij je jezelf vaak onnodig belemmert. Het is echter wel lastig om te leren van je schrikbeelden, omdat ze tegelijkertijd de nodige weerstand oproepen. Leren van positieve rolmodellen komt voort uit inspiratie en waar je je naar toe wilt ontwikkelen. Leren van je schrikbeelden geeft vaak aan waar je ver van wilt blijven. Mensen hebben doorgaans een verschillende leerstijlvoorkeur, maar bij persoonlijke groei blijft het interessant om beide typen rolmodellen te onderzoeken.
Het belang van een rolmodel
‘Our heroes show us the path to our heart’s desire, our role models us to be more like them and our mentors help to uncover and to unleash our true potential.’ – Dyan deNapoli in haar TED Talk over haar rolmodel Jane Goodall
De term rolmodel wordt vandaag de dag overal gehanteerd en meestal weten we in grote lijnen wel wat ermee bedoeld wordt. De term dateert uit de jaren vijftig van de vorige eeuw en sloeg vooral op voorbeelden in een bepaalde beroepsgroep. Tegenwoordig kent de term rolmodel verschillende betekenissen. Morgenroth e.a. (2015) hebben zich beziggehouden met verschillende aspecten en functies van rolmodellen. Sommige rolmodellen laten vooral gedragsmatig zien hoe je effectief kunt zijn in je vak of in je rol als leider. Van hen kun je de kunst afkijken.
Ook kunnen rolmodellen representaties zijn van wat mogelijk is voor een bepaalde groep. Dit aspect wordt vaak in verband gebracht met leden van minderheidsgroepen die hun hoop vestigen op een dergelijk rolmodel als baken voor kansen in hun eigen carrière of leven.
Tot slot heb je het inspirerende aspect van rolmodellen; zij vertegenwoordigen iets wat nastrevenswaardig is, iets wat jou kan inspireren om vol te houden en tegenslagen te overwinnen om je doel te bereiken. Gibson (2003) onderscheidt weer andere aspecten bij rolmodellen, op basis van onderzoek waarbij hij respondenten uitnodigde om hun rolmodel aan te geven (figuur 1). Interessant is dat bij zijn onderzoek 65 procent van de respondenten direct positieve rolmodellen en 35 procent als eerste negatieve rolmodellen opgaf.
| Positief rolmodel: het rolmodel is een voorbeeld voor hoe je wilt zijn en hoe je je wilt gedragen. Vaak worden ook de waarden die het rolmodel laat zien in zijn uitspraken en daden hoog gewaardeerd. | Negatief rolmodel/schrikbeeld: het schrikbeeld is een voorbeeld van hoe je niet wilt zijn en hoe je je niet wilt gedragen; een voorbeeld waar je je tegen afzet. |
| Generiek: het rolmodel wordt generiek gewaardeerd om de persoon en waar deze voor staat. | Specifiek: het rolmodel wordt gewaardeerd om specifieke waarden, kwaliteiten en vaardigheden. |
| Nabij: iemand uit de directe omgeving met wie veel contact is. Vaak vervult een dergelijk rolmodel ook de rol van mentor en vervaagt het begrip rolmodel. | Op afstand: vaak een idool dat op afstand bewonderd wordt en met wie zelden of nooit contact is. De kans op een intense fase van idealisering is hierbij het grootst. |
| Opwaarts: het rolmodel heeft een hogere maatschappelijke positie dan de bewonderaar. De bewonderaar trekt zich op aan dit rolmodel. | Zijwaarts of neerwaarts: het rolmodel heeft eenzelfde of lagere maatschappelijke positie dan de bewonderaar en deze bewondert de persoon meer om diens persoonlijkheid dan om diens maatschappelijke positie. |
Wat is de definitie van een positief rolmodel?
Voor dit artikel hanteer ik de volgende definitie voor een positief rolmodel: Een persoon die een voorbeeldfunctie vervult voor een bepaalde groep mensen. Iemand die beschouwd wordt als excellent in haar vakgebied of als leider en anderen in hoge mate weet te inspireren.
Als leiderschapstrainer zet ik vaak de ‘idolenoefening’ in. Mijn algemene inleiding daarbij is: ‘Vertel mij uw idool en ik zeg u wie u bent.’ Vaak hebben deelnemers aanvankelijk moeite met het woord idool. Idolen worden vaak geassocieerd met blinde adoratie en dweperij. Maar het gaat juist om deze aan verliefdheid grenzende bewondering, want die duidt vaak op een onbewust verlangen. Daarna vraag ik hun of ze iemand kennen die ze hoog hebben zitten of in hoge mate respecteren. Mijn vervolgvraag is dan: welke eigenschappen heeft die persoon volgens jou en noem er minimaal drie. Dan komen er vaak wel veel idolen of rolmodellen boven water.
Een voorwaarde die ik stel, is dat hun rolmodel niet iemand mag zijn met wie ze een emotionele band hebben, omdat dan allerlei andere factoren een rol kunnen gaan spelen en de oefening dus niet zuiver gedaan kan worden. Het gaat mij er ook niet om of deze idolen werkelijk over deze eigenschappen beschikken, maar om wat elke individuele deelnemer in zijn of haar idool percipieert en projecteert. De kracht van deze oefening is dat het direct veel positieve energie genereert. Deelnemers kunnen vaak met bijzonder veel passie en overtuigingskracht een prachtig pleidooi houden over het bijzondere van hun idool.
Jung beweert dat wat je bewondert in een ander, vaak duidt op sluimerend potentieel in jezelf dat er nog onvoldoende is uitgekomen. Bij bewondering geeft het onbewuste als het ware aan dat deze kwaliteiten verder ontwikkeld mogen worden. Er is dan vaak sprake van een onvervuld verlangen om deze specifieke kwaliteit uit te bouwen. Als je bijvoorbeeld moed zeer bewondert in jouw rolmodel, zou dat kunnen betekenen dat bij jou sprake is van een sterk verlangen om deze eigenschap te ontwikkelen om verder te komen.
Misschien vind je jezelf op dat moment van je leven wel te voorzichtig of te weinig heldhaftig en roept het gekozen rolmodel het verlangen op om meer lef te tonen. Een dergelijk rolmodel is dan een oproep om deze kant van jou veel meer te laten zien. Rolmodellen werken ook goed omdat zij met behulp van spiegelneuronen aan de basis staan van ons leergedrag. Het lezen van biografieën van vrouwelijke rolmodellen, maar in het bijzonder het zien van films of documentaires over echte of fictieve rolmodellen kan zeer effectief zijn bij persoonlijke en leiderschapsontwikkeling.
Proces van idealisering, de-idealisering en normalisering
Het herkennen van een rolmodel zit vaak al in de eerste kennismaking, waarbij iemand je raakt. Rolmodellen zijn vaak vrouwen die zichtbaar zijn, topfuncties bekleden en tot de verbeelding spreken. Er is dan sprake van aantrekkingskracht, verregaande nieuwsgierigheid, soms zelfs op het obsessieve af. Kortom, er is sprake van een grote fascinatie.
Bij het vinden van een idool is in eerste instantie vaak sprake van adoratie. Dit wordt ook wel de idealiseringsfase genoemd, iets wat ook bij verliefdheid voorkomt. Iemand wordt op een voetstuk geplaatst en je steekt er soms zelf wat schraal bij af. Desalniettemin is de eerste fase belangrijk om te onderkennen wat je nodig hebt om geïnspireerd te raken. Soms blijven mensen in deze idealiseringsfase hangen, omdat ze niet de stap kunnen of durven maken naar de volgende fase: de de-idealisering. Elk negatief geluid van hun idool wordt dan fanatiek afgeweerd en de gevoelens van bewondering worden sterker, al dan niet ondersteund met een tattoo van hun idool op hun arm. Het adoreren komt dan in de plaats van zelf echt gaan leven, het vervult als het ware een gat of de behoefte aan een autoriteitsfiguur.
In de de-idealiseringsfase is vaak sprake van enige teleurstelling: je voelt je ‘verraden’ door jouw idool omdat zij toch ook zwakke of minder mooie kanten laat zien. ‘Zie je wel, ze heeft zich veel mooier voorgedaan dan ze is. Het is een bedrieger of charlatan.’ Dit komt vaak voor bij mensen die er behoefte aan hebben anderen te ontmaskeren. Maar gelukkig heeft het idool vaak dan zijn inspirerende werk al gedaan: je bent gemotiveerd geraakt en hebt stappen durven nemen. Vaak gaan mensen dan vrij snel door naar de volgende fase: de normaliseringsfase. Jouw idool blijkt een vrouw van vlees en bloed, met mooie en minder mooie kanten en je weet haar op waarde te schatten.
Deze theorie is afkomstig van Van der Braak (2006), die stelt dat wij deze fasen van idealisering, de-idealisering en normalisering ook bij onze ouders hebben doorgemaakt. We hebben kennelijk behoefte om telkens deze cyclus te doorlopen. Het blijven steken in een van de eerste twee fasen zou kunnen wijzen op ontwikkelingsstoornissen.
Welke vrouwelijke leiders zijn jouw rolmodellen?
Vaak herken je in een vrouwelijk rolmodel archetypisch gedrag. Jung beschreef archetypen als oerkarakters die in ons collectieve onbewuste verkeren. Het zijn vaak uitvergrote persoonlijkheden met eenduidige trekken. Denk aan de verschillende godinnen (artikel ‘Vrouwelijke archetypen’), heldinnen en sprookjesfiguren.
Het eerste rolmodel dat je ontmoet, is je moeder of moederfiguur. Zij leert je hoe je moet leven en overleven. In jouw kindertijd leeft zij voor hoe je je als vrouw kunt manifesteren en handhaven in deze wereld; dit kan zowel een positief als een negatief rolmodel zijn. Haar invloed op jou als dochter is groot. Uiteraard is de invloed van de vader(figuur) ook belangrijk, maar in dit artikel en de artikelen ‘Vrouwelijke kracht in beeld’, ‘Wegversperringen’, ‘Interne belemmeringen en vrouwenkwalen’, ‘Vrouwelijk narcisme, ambitie en hoogmoed’, ‘De reis van de heldin’ en ‘Vrouwelijke archetypen’ beperk ik mij tot de vrouwelijke rolmodellen.
In de puberteit zet je je als dochter vaak af tegen je moeder en de alwetende moeder valt van haar voetstuk. Later is er weer ruimte voor normalisering en zie je je moeder(figuur) met menselijke trekken en heb je vaak minder behoefte aan verzet. Een belangrijke les hierbij is dat je je van je moeder los moet maken als je meer jezelf wilt worden. Naast verregaande identificatie met moeder betekent ook verzet naar moeder dat je onvoldoende van haar bent losgekomen.
Naast de moederfiguur zullen ook andere vrouwen in je leven voor jou een rolmodel zijn geweest. Denk aan vriendinnen en docenten. Vaak vind je een bepaald vak zo boeiend, omdat het werd gegeven door een leraar of lerares die jou enorm aansprak.
Ook vrouwelijke leidinggevenden kunnen als rolmodel fungeren omdat ze een voorbeeldfunctie dienen te vervullen. Zelfs fictieve figuren zoals Pippi Langkous (zij wordt heel vaak genoemd bij verschillende reflectieoefeningen over idolen) kunnen rolmodellen zijn; het belangrijkste is dat hun karakters kloppen en inspireren. Tot slot kunnen diegenen die geen rolmodellen of idolen hebben, een subpersoonlijkheid of alter ego creëren. Bijvoorbeeld een ‘mooiere’ versie van jezelf – gedisciplineerder of milder (zie reflectieoefening 3).
Schrikbeelden: ontmoeting met de schaduw
Hoewel positieve rolmodellen dikwijls buitengewoon inspirerend kunnen zijn, is het ook alleszins de moeite waarde om bij jezelf te onderzoeken waarom bepaalde vrouwelijke leidinggevenden jou bovenmatig irriteren of zelfs afschuw bij je oproepen. Een sterke veroordeling van een andere vrouw kan een signaal van het onbewuste zijn; het is iets waar een zekere emotionele lading op zit. Wellicht representeert deze vrouw iets wat je bij jezelf verworpen hebt of waar je heimelijk naar verlangt, maar niet durft toe te geven.
Zo vertelde een leidinggevende dat zij een bepaalde vrouw behoorlijk irritant vond. Deze vrouw had in haar ogen overal lak aan. Bij de nabespreking werd duidelijk dat deze deelneemster zichzelf erg aangepast en braaf vond. In aanvulling daarop gaf zij aan dat zij in al haar netheid niet veel durfde. Hoogstwaarschijnlijk bestond er ook een heimelijke wens, een deel in haar dat zich veel minder wilde aantrekken van de mening van anderen en minder aangepast wilde zijn. Zij hield zichzelf als het ware gevangen in netheid.
Bij allergieën is soms sprake van verschuiving van frustratie naar de ander, een mechanisme waarbij de onvrede op een ander wordt geprojecteerd. Als de ergernis richting een bepaalde vrouw heftige vormen aanneemt, spreken we van een persoonlijke allergie. D. Ofman (2011) introduceert in zijn boek Hé, ik daar…?! uitgebreid het kernkwadrantenmodel waar ook persoonlijke allergieën worden besproken. Zijn model wordt veel gebruikt bij persoonlijke ontwikkeling, omdat het iemands kracht verbindt aan diens valkuil, uitdaging en allergie. Hierdoor krijg je een mooi samenhangend beeld van de sterke en zwakke kanten van een persoon.
‘Alles waar we ons aan ergeren bij andere mensen brengt ons dichter bij het begrijpen van onszelf.’ – C.G. Jung
Ook schrikbeelden die allergieën oproepen, kunnen vreemd genoeg inspiratiebronnen zijn, maar dat vergt wel het nodige zelfonderzoek. De allergie geeft namelijk zicht op het ‘verworpen’ of afgekeurde deel van de persoonlijkheid ofwel de schaduwzijde. De kant die iemand niet van zichzelf wil zien, omdat die gedurende haar levensloop niet door belangrijke anderen is erkend, gewaardeerd, genegeerd of zelfs verboden was. Zo worden authentieke gedragingen of gevoelens onderdrukt om later in verwrongen vorm – irritatie, woede, verslaving, depressie, misbruik of afgunst – de kop op te steken (Zweig & Wolf, 1997). Kenmerkend voor de schaduwkant is dat je het jezelf moeilijk kunt vergeven als je zelf dit gedrag vertoont. Een mogelijk gevolg is dat je hierin gaat overdrijven. Je overdekt bijvoorbeeld hebzucht met extreme bescheidenheid, waardoor je in je eigen valkuil schiet en niet goed voor jezelf opkomt en bijvoorbeeld weer geen loonsverhoging vraagt, iets waar vrouwen sowieso slechter in zijn dan mannen.
Mensen projecteren vaak de eigen schaduwkanten op anderen. Stel dat je een grote hekel hebt aan arrogante mensen. Waarschijnlijk heb je dan ooit – vaak onbewust – gevoeld dat arrogantie onwenselijk is. Misschien heb je tijdens je opvoeding meegekregen dat je vooral je kop niet boven het maaiveld moet uitsteken en dat je gewoon moet blijven. Of heb je een uiterst arrogante broer of zus, tegen wie je je bent gaan afzetten. Zodra je disproportioneel heftig negatief op iemand reageert, dan weet je dat er iets in jou geraakt wordt. Dit betreffen vaak kernwaarden en normen uit het gezin van herkomst.
Soms kan iemand zijn eigen allergieën helemaal vastzetten in een stelsel van diep ingesleten normen- en waardenpatronen, waar moeilijk van los te komen valt. Iemand die moeite heeft met confronteren en open zijn, kan bijvoorbeeld beleefdheid zo hoog in het vaandel hebben staan dat elke vorm van directheid wordt geweerd. De uitdaging zit er dan in om hoffelijkheid te mengen met eerlijkheid.
Tot slot zijn er volgens Ofman ook ‘maskerkwadranten’ waarbij iemand een allergie ontwikkelt om iets pijnlijks uit het verleden koste wat kost te voorkomen. Ooit was zij bijvoorbeeld heel goed van vertrouwen en dat vertrouwen is kennelijk in haar ogen dermate geschonden dat zij helemaal naar het andere eind van het spectrum beweegt en uiterst wantrouwend in het leven gaat staan. Het juiste evenwicht is nog niet gevonden.
Op onderzoek naar je allergieën en schrikbeelden
Het onderzoeken van je allergieën en schrikbeelden kan dus interessant en leerzaam zijn. Ze kunnen namelijk belangrijke lessen inhouden, lessen die je met een soort U-bocht kunt leren door goed in de spiegel te kijken. Wanneer raken vrouwen bij jou een open zenuw? Vaak zeggen allergieën het nodige over jouw ontwikkelpunten. Welke mogelijke positieve kwaliteit gaat schuil achter dit gedrag? Het biedt mogelijk toegang tot zelfreflectie, maar ook tot onontgonnen kanten van jouw persoonlijkheid. Wat mag er niet zijn? Onderzoek nieuwsgierig wat jouw grootste schrikbeelden over jou kunnen zeggen. Wat heb je ooit voor vaste waarheden aangenomen, zodat bepaalde delen van jouw persoonlijkheid zijn afgesloten? Wat zou je kunnen ontwikkelen als bepaalde verstoten kwaliteiten er wel mogen zijn?
Een allergie is een soort uitnodiging van het onbewuste om tot ontplooiing te komen. Onderzoek bijvoorbeeld waarom egoïstisch gedrag er niet mag zijn van jou. En wat zou je daarvan kunnen leren? Zou het kunnen impliceren dat je jezelf iets te veel wegcijfert of te vaak op de laatste plaats zet? En welk deel van egoïsme mag er wel zijn, zoals bijvoorbeeld goed voor jezelf opkomen of goed voor jezelf zorgen? Een ander voordeel van het erkennen van jouw allergieën is dat je je nog meer bewust wordt van je valkuilen.
Je afkeer van bepaald gedrag doet je namelijk belanden in jouw valkuil. Heb je bijvoorbeeld een enorme hekel aan passief gedrag, dan zou het kunnen betekenen dat jijzelf te vaak actief of drammerig bent, en dat je het vermogen mist om op gezette tijden zaken gewoon af te wachten. Het is echter niet zo zwart-wit. Positieve rolmodellen hebben zo hun hebbelijkheden en ondeugden en achter de valkuilen en ontsporingen van negatieve rolmodellen schuilen onvermoede talenten.
Een rolmodel stelt je dus in staat om jouw overtuigingen over wie je bent, wat je kunt en wilt opnieuw te onderzoeken. Dit geldt dus ook voor een vrouw die je mateloos irriteert.
Hoe kun je leren van vrouwelijke rolmodellen?
Uitgaande van een positief rolmodel, zou je de volgende stappen kunnen zetten (Brinkman, 2015). Belangrijk is om te onderzoeken waarom deze vrouw jou fascineert en inspireert. Wat brengt dit rolmodel in jou teweeg? Welk gevoel roept zij bij je op? Door hierbij stil te staan, ga je nog beter inzien wat dit rolmodel bij jou doet resoneren. Is het haar kijk op het leven en hoe zij haar leven inricht? Zijn het haar belangrijkste drijfveren, waarden en normen, haar kwaliteiten of is het haar uiterlijk? Wat trekt jou daar zo in aan? Vooral het onderzoeken van haar drijfveren brengt je vaak dichter bij je eigen drijfveren (zie reflectieoefening 4).
Mijn boek Is the lady for turning? reik ik een keur aan vrouwelijke rolmodellen voor vrouwelijke leiders aan. Fictieve karakters, rolmodellen uit films gebaseerd op een waargebeurd verhaal of rolmodellen uit het werkelijke leven die je kunt bestuderen via documentaires. Ik heb gekozen voor dit medium omdat films en fragmenten vaak treffend illustreren waar het in essentie om gaat. Beelden komen vaak dieper binnen, waardoor de aangereikte rolmodellen goed beklijven. Beelden en muziek communiceren direct met het onbewuste dat veel informatie kan verwerken, waardoor het leren met beelden niet alleen rijker is, maar ook sneller gaat.
Het bestuderen van verschillende rolmodellen kan een belangrijk hulpmiddel zijn in het verkennen en versterken van de eigen kwaliteiten en vergroten van mogelijkheden. Blootstelling aan een divers beeld van mogelijkheden, kwaliteiten en interesses van vrouwelijke rolmodellen helpt tevens bij het doorbreken van stereotiepe denkbeelden. In de positieve psychologie wordt er ook van uitgegaan dat het zien en ervaren van positieve voorbeelden mensen kan helpen in het ontwikkelen of versterken van hun positieve kwaliteiten (Niemiec & Wedding, 2008). Ook bewustwording van de eigen morele waarden en overtuigingen kan hieraan bijdragen.
Een prachtige illustratie van de inspirerende kracht van een rolmodel is te zien in de TED Talk van Dyan deNapoli over Who inspires you? Why heroes, role models, and mentors matter. Zij spreekt over mensen die voor haar cruciaal waren voor het leven dat zij wilde leiden. Haar grootste rolmodel is Jane Goodall, een primatoloog die jarenlang chimpansees bestudeerde. Als kind voelde de verlegen Dyan zich vooral op haar gemak bij dieren omdat deze haar niet beoordeelden en haar geen onzeker gevoel gaven. Op jonge leeftijd was Dyan al gefascineerd door Jane Goodall, wat haar later stimuleerde om dezelfde studie te volgen. Ook noemt zij een jonge vrouw met wie zij een kamer deelde haar heldin, omdat deze haar zelfvertrouwen gaf. Zelfvertrouwen dat nodig was om haar eigen weg te volgen. Daarna kwam Dyan in contact met een echtpaar dat haar een leidinggevende functie aanbood op de universiteit, omdat zij kennelijk iets in Dyan zagen. Met haar mentoren als vangnet gaf dat Dyan voldoende zelfvertrouwen om die leiderschapsrol te pakken, ook al was ze erg bang om te falen. Later kreeg zij de opdracht om 20.000 met olie besmeurde pinguïns te redden. Daarbij ontmoette zij een man die haar enorm inspireerde om zo veel mogelijk pinguïns te redden en honderden onervaren vrijwilligers aan te sturen. Uiteindelijk slaagde het reddingsteam erin 91 procent van alle pinguïns te redden, een uitzonderlijke prestatie. Tijdens deze reddingsactie merkte Dyan dat zij veel meer kon dat zij ooit voor mogelijk achtte. Ze sluit haar TED Talk af met een dankwoord aan haar eerste rolmodel Jane Goodall en inspireert de aanwezigen om goed naar hun eigen rolmodellen te kijken en te ontdekken wat je werkelijk wilt doen.
Samengevat kan het onderzoeken van filmkarakters en reallife rolmodellen voor vrouwelijke leiders leiden tot:
- meer zelfkennis, meer zelfinzicht;
- de kunst afkijken bij rolmodellen waarbij het gedragsmatige aspect centraal staat;
- het realiseren van je droom, versterken van droomkracht omdat je ziet dat het mogelijk is als lid van een bepaalde groep om verder te komen;
- het voelen van je werkelijke behoeften en passies;
- het opheffen van belemmerende gedachten en doorbreken van stereotyperingen;
- het vergroten van zelfvertrouwen en weerbaarheid door afstand te nemen en te zien hoe rolmodellen met tegenslag omgaan;
- het herwinnen van flow, inspiratie, creativiteit en betekenisvolheid.
Onderstaande reflectievragen kunnen je helpen bij het onderzoeken van je rolmodel.
| Reflectieoefening 1. Het vinden van een vrouwelijk rolmodel Om vrouwelijke rolmodellen in kaart te brengen, kun je denken aan moeder(figuur), andere familieleden, vriendinnen, docenten, leidinggevenden, romanpersonages, filmkarakters, stripfiguren, godinnen, sprookjesfiguren, actrices, sportvrouwen, politici, zakenvrouwen, tv-persoonlijkheden, et cetera. |
| Reflectieoefening 2. Idolen voor vrouwen Neem drie vrouwen in gedachten die je bewondert. Dit mogen vrouwen van nabij zijn, maar ook vrouwen op afstand (geen dierbare met wie je een emotionele band hebt). Waarom fascineren deze drie vrouwen jou? Bedenk bij elke vrouw drie eigenschappen die je met name bewondert en beschrijf uitgebreid waarom je juist deze eigenschappen zo bewondert. Welke waarden die deze vrouw uitdraagt, bewonder jij ook? Wat is de rode draad in de eigenschappen van jouw drie idolen? Wat hebben ze gemeenschappelijk? Welke eigenschappen van jouw idool zou jij willen ontwikkelen? Welke waarden van jouw idolen zou jij meer in je leven willen integreren? Wat zou je als eerste concreet kunnen aanpakken? |
| Reflectieoefening 3. Jouw alter ego Sommige vrouwen hebben geen rolmodel, zij kunnen niemand bedenken die zij integraal bewonderen. Hooguit waarderen ze een paar eigenschappen van vrouwen. Als je zelf geen rolmodel of idool hebt, kan de volgende oefening nuttig zijn. Stel je probeert de beste versie van jezelf te creëren. Je kunt ook denken aan jezelf op een goede dag of wanneer je helemaal in je element bent. Probeer dat te visualiseren: Welke kwaliteiten zie je dan van jezelf? Welke kwaliteiten zou je nog meer willen zien van jezelf of welke zou je nog meer willen ontwikkelen? Hoe ziet jouw alter ego eruit? Wat doet zij op een dag? Heb je een naam voor dit alter ego? |
| Reflectieoefening 4. Het totaalplaatje van jouw rolmodel (Brinkman)Welke ervaringen en vaardigheden zou jouw rolmodel moeten hebben om te kunnen doen wat zij doet? Hoe zou haar zelfbeeld zijn? Wat zou zij denken, voelen en willen om te kunnen doen wat zij doet? Wat maakt haar volgens jou uniek? Wat maakt haar tot de vrouw die zij is? Wat is haar missie? |
Bron: Is the lady for turning? – Vrouwelijk leiderschap in beeld door Rozemarijn Dols
