E-coaching staat ook wel bekend onder synoniemen als online coaching, remote coaching, webcoaching, cybercoaching, digital coaching, icoaching, distance coaching en virtual coaching. Daarnaast zijn er nog vormen waarbij speciale software wordt gebruikt om e-coaching mogelijk te maken. Het gaat hier bijvoorbeeld om chatcoaching (via een chatprogramma), videocoaching (met gebruik van een webcam), sms-coaching (gebruik van gsm) en Skype-coaching (combinatie van chat en webcam). Clutterbuck (2010) definieert e-coaching als ‘een ontwikkelingspartnerschap waarbij het leren als een “learning dialogue” via internet plaatsvindt’.
Wij hebben op basis van deze definitie en de overlappende kenmerken met e-therapie en e-learning uit ons boek E-Coaching een meer gespecificeerde definitie van e-coaching geformuleerd:
E-coaching is een niet-hiërarchisch ontwikkelingspartnerschap waarbij het leer- en reflectieproces zowel analoog als digitaal plaatsvindt en waarbij sprake is van fysieke afstand in de communicatie.’
Drie onderdelen definitie
Deze definitie is opgebouwd uit drie onderdelen:
- Er is sprake van coaching. Kenmerkend is het ontbreken van een hiërarchische en adviserende relatie waardoor deze vorm zich inhoudelijk onderscheidt van e-learning en e-therapie.
- Het leer- en reflectieproces vindt zowel plaats in de praktijk (‘on the job’) als in de directe leefomgeving van de cliënt (analoog). Dit leer- en reflectieproces wordt ondersteund door het inzetten van internet (digitaal). Door deze aanpak wordt gewerkt in realistische en voor de cliënt relevante situaties.
- De communicatie tussen coach en cliënt verloopt niet in nabijheid van elkaar (in person), maar op fysieke afstand (distance/remote). Daarnaast bepalen zij wanneer ze elkaars berichten bekijken en beantwoorden (asynchroon). Hierdoor is het coachingstraject tijd- en plaatsonafhankelijk.
E-coaching en coaching: overeenkomsten & verschillen
Bij e-coaching staat de een-op-eeninteractie op afstand centraal waarbij direct contact, het zogenoemde face-to-facecoaching (F2F-coaching) niet meer of incidenteel plaatsvindt. Zowel e-coaching als het traditionele F2F-coaching hebben als doel effectieve begeleiding in te zetten die de juiste gedragsveranderingen teweegbrengt bij de cliënt, welke kunnen leiden tot het bereiken van de vooropgestelde doelen van deze cliënt. Een cliënt wordt door coaching in staat gesteld zijn kennis, vaardigheden en bekwaamheden te verbeteren en kan hierdoor zijn nieuwe vaardigheden toepassen in zijn directe leefomgeving.
De Australische psycholoog Anthony Grant is een van de meest bekende onderzoekers op het gebied van coaching en heeft op basis van recent (literatuur)onderzoek naar toepassingen van oplossingsgerichte, waarderende, gedragsgerichte coaching en de ‘positieve psychologie’ zes processtappen geformuleerd voor een coachingstraject.
Zes processtappen e-coaching
Met deze stappen kan binnen het coachingstraject een vraagstuk van een cliënt worden beantwoord:
- Gewenste resultaten identificeren.
- Gerichte doelen stellen.
- Motivatie verhogen door sterke punten te identificeren en zelfvertrouwen op te bouwen.
- Hulpmiddelen identificeren en gerichte actieplannen formuleren.
- Vooruitgang tot het bereiken van de doelen monitoren en evalueren.
- Actieplannen aanpassen op basis van de feedback.
De laatste twee stappen worden samen ook wel een zelfregulerende kringloop genoemd waarbij het monitoren, evalueren en aanpassen een vorm van zelfreflecterend leren in gang zet. Binnen e-coaching wordt de nadruk gelegd op de stappen 3 en 4. Hierdoor kan het coachingsproces accelereren waardoor het geleerde werkelijk door de cliënt wordt geïnternaliseerd. Dit laatste draagt ertoe bij dat met e-coaching sneller resultaat kan worden geboekt en het resultaat een meer duurzaam karakter krijgt.
Bron: E-coaching – direct aan de slag met het nieuwe coachen
